މަޢުރޫފީ އުނގެނުމުގެ ނަޒަރިއްޔާ 2

މައުރޫފީ ތަރައްޤީގެ ހަރުފަތްތައް

ޕިއަޖެޓް ޤަބޫލުކުރައްވާގޮތުގައި ކޮންމެ މީހަކުވެސް ފުރާފުރިހަމަވެގެންދަނީ މައިގަނޑު 4 މަރުޙަލާއެއް ކަޑައްތުކުރުމަށް ފަހުގަ އެވެ. މިގޮތުން، އުމުރުގެ އެކި މަރުހަލާގައި ވިސްނުމާއި ފިކުރީ ކުރިއެރުންތަކަށް ބޮޑެތި ބަދަލުތަކެއް އަންނަކަމަށް ފާހަގަކުރައްވަ އެވެ. މިގޮތުން ފާހަގަކޮށްލެވޭ 4 ހަރުފަތަކީ:

(ހ) ޅަފަތުގެ އުމުރު (ސެންސަރީ މޯޓޯ)

(ށ) ޕްރީ އޮޕަރޭޝަން

(ނ) ކޮންކްރީޓް އޮޕަރޭޝަނަލް

(ރ) ފޯމަލް އޮޕަރޭޝަން

(ހ) ޅަފަތުގެ އުމުރު (ސެންސަރީ މޯޓޯ)  (0- 2)

މިއީ އެންމެ ތުއްތު އުމުރުން ފެށިގެން އުމުރުން 2 އަހަރާ ހަމައަށް ހިމެނޭ އުމުރެވެ. މި މަރުޙަލާގައި މައިގަނޑުގޮތެއްގައި ހިމެނޭނީ ބެލުމާއި، އަޑުއެހުމާއި، ހަރަކާތްކުރުމާއި، ބީހުމާއި، ވަސްބެލުމާއި، ރަހަބެލުން ފަދަ ކަންކަން ތަޖުރިބާ ކުރުންތަކެވެ. މި އުމުރުގައި ކުއްޖާއަށް ފެންނަ އެއްޗެއް ގެއްލުމުން ނުވަތަ އެއްފަރާތަށް ޖައްސައިލިޔަސް އަދި އެ އެއްޗެއް ގެއްލުނީ ކަމަކަށް ނުބަލައިނެ އެވެ. މިގޮތުން، ކުއްޖާ އެ އެއްޗެއް ހޯދުމަށް ކަޅި ހިންގާ ފަރާތްފަރާތަށް އެނބުރޭން ފަށާނެ އެވެ.

(ށ) ޕްރީ އޮޕަރޭޝަނަލް (2 – 6)

މިއީ ކުއްޖާގެ 2 އަހަރުން ފެށިގެން 6 އަހަރާހަމައަށް ކަޑައްތުކުރާ މުއްދަތެވެ.

މިއީ ކުއްޖާގެ 2 އަހަރުން ފެށިގެން 6 އަހަރާހަމައަށް ކަޑައްތުކުރާ މުއްދަތެވެ. މި މަރުހަލާގައި ކުއްޖާގެ ކޮންމެ ބޭނުމެއް ފާޅުކުޅައުމަށްޓަކައި ނިޝާނެއް، ހަރަކާތެއް، ލަފުޒެއް، ތަސްވީރެއް ފަދަ ކުޑަކުޑަ އެއްޗެއް ބޭނުންކުރާނެ އެވެ. އެހެންމެ، ކުދިންގެ މުހުތާދުތައް ފުއްދުމަށް ބޭނުންވާ އެއް ލަފުޒުން ނުވަތަ ދެ ލަފުޒުގެ އެހީގައި ބޮޑެތި ޖުމުލަތައް ފަދަ ފުޅާ މާނަތައް ފާޅުކުރަން ފަށާނެ އެވެ. މިސާލަކަށް، ހުރިހާ ދުއްވާއެއްޗަކަށް ނިސްބަތްކޮށް "ބޫން" ބޭނުންކުރުމާއި ކަމަކަށް ދެކޮޅުހަދާ ކޮންމެ ފަހަރަކުނޫނެކޭ ބުނުމުގެ ގޮތުން ބޯ ހޫރާލުން ނުވަތަ މޫނުމަތިން އެކަން ފާޅުކުރުން ފަދަ ކަންކަން މިއީ މި މަރުޙަލާގައި އާއްމުކޮށް ދިވެހި ކުދިންގެ ކިބައިންވެސް ފާހަގަކުރެވޭ ކަންކަމެވެ. މީގެއިތުރުން، ކުއްޖާގެ މިމަރުހަލާގައި ކުއްޖާގެ ކިބައިން ފާހަގަވާ އެންމެ އާއްމު އެއްކަމަކީ އެކަނިއިނދެގެން ވާހަކަދެއްކު (މޯނޯލޮގު ބޭނުންކުރު) މެވެ. ހަމައެހެންމެ، ބޮޑެތިމީހުންކުރާ ކޮންމެ ކަމެއް އެވެރިންނަށް ކުރެވޭނެ ކަމަށް ޤަބޫލުކުރާ ކުރުން މިއީ މި މަރުހަލާއިން ފާހަގާ އާދަޔާ ޚިލާފު ކަންކަމެވެ.

(ނ) ކޮންކްރީޓް އޮޕަރޭޝަނަލް (7 - 12)

މިއީ ކުއްޖާގެ އުމުރުން 7 އަހަރާއި 12 އަހަރާ ދެމެދުގެ މަރުޙާލާއެވެ. ބަހަވީ ޢިލްމުވެރިން ފާހަގަކުރައްވާގޮތުގައި ކުއްޖާގެ ސިކުނޑީގައިވާ ބަސް އަށަގަތުމުގެ ޤާބިލުކަން ހިމެނޭ ޑިވައިސް ފުރާފުރިހަމަވާން ފަށާ މަރުޙަލާ އެވެ. އެހެންކަމުން، މި މަރުހަލާއަކީ ކުއްޖާ އަމިއްލަ އިޚްތިޔާރުގައި ވިސްނަންފަށާ މަރުޙަލާ އެވެ. މި މަރުހަލާގައި ދުނިޔަވީ ތަކެއްޗަކީ ބަދަލުކުރެވޭ ތަކެތިކަމާއި އެތަކެއްޗަކީ ބޭނުންވާ ގޮތްގޮތަށް ބަދަލުކޮށްލެވޭ ތަކެތި ކަމަށް ކުދިން ދެކެން ފަށަ އެވެ. ހަމައެހެންމެ، ލޯމަތިން އެއްޗެއް ގެއްލުމުން އަދި އެ ގެއްލުނީ ކަމަށް ނުބަލާނެ އެވެ. އަދި އެއްޗެއް ފާހަގަކުރުމުގައި ބޭރުފުށުނުން ފެންނަ ފެނުންތަކަށް ބޮޑެތި ސަމާލުކަމެއް ދޭނެ އެވެ. އެއްޗެއްގެ ޙަޤީޤީ މިނަކީ ކޮބައިތޯ ބެލުމަށް ސަމާލުކަމެއް ނުދޭނެ އެވެ. ހަމައެހެންމެ، އެއްޗެއްގައި ހިމެނޭ ކޮންމެވެސް އެއް ސިފައަކަށް އިސްކަންދީ އެއްޗެހި ފާހަގަކުރުމަށް ބަރޯސާވާނެ އެވެ. މިގޮތުން، އެއްޗެއްގެ ސައިޒާއި ވަކި ކުލައެއް، ނުވަތަ ވަކި ބައްޓަމެއް އިޚްތިޔާރުކޮށްފާނެ އެވެ.

(ރ) ފޯމަލް އޮޕަރޭޝަން (12 އަހަރުންމަތި)

މިއީ ކުއްޖާގެ އުމުރުން ބާރައަހަރުން ފެށިގެން މަތީގެ އުމުރު ފުރާ އެވެ. މި މަރުޙަލާގައި ކުއްޖާ ކޮންޓްރޯލް ކުރާނީ ތަފާތު އެކި އެކި ބަހާތަކުގެ އެހީގަ އެވެ. މިގޮތުން، ޤަބޫލުކުރުންތައް އެހެންމީހުންގެ ބުނުތަކަށް ބަރޯސާކުރުމާއި އެކުގައި އުޅޭ ކުދިންގެ އުޅުމަށް ލޯބިކުރުމާއި، މަޝްހޫރުމީހުންގެ ފޭޑިތައް ނަކަލުކުރުމަކީ މި އުމުރު ފެށިގެން އަންނައިރު ފާހަގަވާ ކަންކަމެވެ.

މައުލޫމާތު އަށަގަތުމުގެ މަރުހަލާގައި ކަންހިނގާގޮތް: ތަވާޒުން އަދި ނާތަވާޒުންގެ މުއްދަތަށް ކިޔާނީ މުވާޒަނަތެވެ.

މުދައްރިސެއްގެ ގޮތުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ކޮންމެ ފަރާތެއްވެސް މަތީގައިވާ ބައިތަކަށް ސަމާލުކަން ދޭންޖެހެ އެވެ. އެހެނީ، އުނގަނައިދިނުމުގައި ކޮންމެ ކުއްޖެއްވެސް އިސްވެ ބަޔާންކުރެވުނު އުޞޫލުތައް ފުރިހަމައަށް ބޭނުންކުރާނެ އެވެ. އެންމެ ފުރަތަމަ މައުލޫމާތެއް ލިބުމުން ކުއްޖާގެ ސިކުނޑި ހުންނާނީ ނާތަވާޒުން (Disequilibrium) އެއްގަ އެވެ. އެއަށްފަހު، އެ މައުލޫމާތުތައް ސިކުނޑީގައި އަށަގަތުމަށް ދެ އުޞޫލެއް ކުދިން އިޙްތިޔާރު ކުރެ އެވެ. ފުރަތަމައީ، އެސިމިލޭޝަން އެވެ. ނުވަތަ އިސްތައިއްޔާބު ކުރުމެވެ. މާނައަކީ މައުލޫމާތުތައް ކުރިން ލިބިފައިވާ މައުލޫމާތާ ގުޅުވައިގެން އެއްގޮތް ކަންކަން ހޯދާ އެއަށް އިސްތައިއްޔާބު ކުރުމެވެ. ދެވަނައީ، އެކޮމަޑޭޝަނެވެ.